Gökgöl ve Işıklı Gölleri Sulak Alan Yönetim Planı 28.12.2010 tarihinde onaylanıp yürürlüğe girmiştir. Orman ve Su İşleri Denizli Şube Müdürlüğü bu planın yürütülmesiyle ilgili olarak çalışmalarına devam etmektedir.
Işıklı Gölü ve Gökgöl; Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nde, Denizli İli Çivril İlçesi’nin 12 km. güneydoğusunda, Akdağ ile Bozdağ kütleleri arasında, güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda uzanan tektonik kökenli bir depresyonun en çukur kesiminde yer almaktadır. Çivril ovası, su kaynakları bakımından zengin bir potansiyele sahiptir. Ovadaki en büyük akarsu Menderes Nehri’dir. Sandıklı Havzası’nın sularını drene eden Kufi çayı, güneydoğuda Dinar yakınlarından kaynağını alan Dinar Suyu, Işıklı Gölüne dökülerek Büyük Menderes nehrini besler. Nehir Işıklı Gölü’nden sonra Baklan Ovasına geçer.
Kufi çayı kaynağını Sandıklı Ova’sının kuzey ve doğusundaki dağlardan almaktadır. Kufi çayı 1952 yılına kadar ilçe merkezi yakınlarından geçerek, B.Menderes’e karışmaktaydı. Bazı yıllar meydana gelen sel ve taşkınlar, ilçe merkezinde ve ovada maddi hasarlar meydana getirmekteydi. Işıklı Gölü etrafındaki setlerin yapımından sonra, Kufi Çay’ın yapay bir kanalla Işıklı Gölüne bağlanması ve Büyük Menderes’in sularının kontrol altına alınarak Işıklı Regülatörü’nün yapılmasıyla ovada sel ve taşkınlar büyük ölçüde önlenmiştir.
Sulama mevsiminin başladığı Haziran ayından itibaren, nehre bırakılan su azalmakta, sulamanın sona erdiği Eylül ayından itibaren artmaktadır. Çivril ovası’nda sulu tarımın yaygınlaşmasıyla yerüstü ve yer altı su kaynakları daha fazla kullanılmaya başlanmıştır. Böylece Büyük Menderes’in akım ve rejim özelliklerine müdahale yapılmıştır. Çivril ovasındaki sulama projelerinin tamamlanmasıyla, Işıklı Gölü’nden Büyük Menderes nehrine kontrollü su bırakılmaya başlanmıştır. Yağış ve kar erimelerinin bol olduğu kış ve ilkbahar mevsimlerinde, sular gölde tutulmakta, Büyük Menderes’e gölün kapasitesinin üzerindeki sular bırakılmaktadır. Yağışın az olduğu yıllarda nehre bırakılan su miktarı kısıtlanmakla birlikte, son yıllarda belli miktarda su düzenli olarak nehre bırakılmaktadır.
Işıklı Gölü Büyük Menderes Nehrini besleyen kaynakların üzerinde, Akdağ’ın güneyinde yer alan maksimum 7 m. derinliğinde tatlısu gölüdür. Göl; Kufi Çayı, Akçay, Işıklı kaynakları, yeraltı suları ve Büyük Menderes’in yukarı havzadaki iki büyük kolu tarafından beslenir. Işıklı gölün orta kesimlerinde kuvvetli rüzgârlarla yer değiştiren saz adacıkları, kuzey doğusunda sazlık ve bataklık alanlar bulunmaktadır. Bu adacıklar su kuşlarının barınma ve üreme yerleridir. Yüzölçümü 7300 ha. koordinatları 38º14’K 29º55’D, rakım 821 metredir. Kurak ve yağışlı dönemlerde alanı genişleyip daralır. Kuaternerdeki tektonik olaylar sonucu, Kufi çayının taşımış olduğu alüvyonların ovanın güneydoğusundaki çukurluğun batısında birikmesiyle oluşmuştur. Gölün batı, güney ve doğu kıyıları seddelerle çevrilidir. Bugün sulama amaçlı rezervuar olarak kullanılmaktadır.
Işıklı Gölünün 3 km. batısında, B. Menderes Nehri’nin üzerinde yer alan Gökgöl ise, Işıklı Gölünü çeviren seddin sona erdiği güney kesimindeki bağlantı ile bu göle dökülür. Bağlantının doğu-batı doğrultusunda uzunluğu 8.5 km.’dir. Işıklı Gölünü besleyen önemli bir kaynak özelliği taşıyan Gökgöl; 300 ha. bir göl aynası ile çevresindeki sazlık ve bataklıktan oluşan 700 ha. Gökgöl ekosistemi yer almaktadır. Doğudan ve kuzeyden Akdağ, batıdan Akçay’ın taşımış olduğu alüvyonlardan meydana gelen, Gümüşsu ovası ile çevrilidir. Göl alanının yaklaşık 900 ha.’lık kısmı denizden 819 – 820 m. yüksekliktedir. Gökgöl; Büyük Menderes Nehri, kaynak suları, Akçay ve yüzey suları tarafından beslenir. Fazla sularını Işıklı Gölü’ne boşaltır. Işıklı Gölünde su düzeyi yükseldiği zaman, buna bağlı olarak Gökgöl’ün de su düzeyi yükselir. Haziran ve Temmuz aylarında iki gölün seviyesi birbirine çok yakındır.
Haziran ayından itibaren düşmeye başlayan seviyeler Eylül’de minimum değere iner. Bu aydan itibaren tekrar yükselmeye başlayarak Mayıs’ta zirveye çıkar. Eylül-Şubat döneminde Gökgöl’ün su seviyesi Işıklı’ya göre biraz daha yüksektir. Ancak, her iki gölün seviyesinin yüksek olduğu Mart – Haziran devresinde aralarındaki fark çok azdır.
Işıklı Gölü etrafında düzenlemeler yapılmadan önce, Gökgöl daha dar bir alan kapladığı için yükseltisi 820 m.’nin üzerinde olan arazilerde tarımsal faaliyetler yapılabiliyordu. Düzenlemelerden sonra Gökgöl’ün su seviyesi yükselerek, önceden tarım yapılan alanlar yüksek taban suyu nedeniyle tarım dışı kalmıştır. Göl etrafındaki arazilerin toprak profillerinde bulunan organik madde, taban suyunu çabuklaştırıcı bir etki yapmakta, gölde su seviyesi düştüğünde civar arazilerin taban suları kısa sürede düşmektedir. Seviye yükseldiğinde ise arazilerden göle doğru olan taban suyu tahliyesi güçleştiği gibi, gölden çevreye doğru taban suyu akımı başlamaktadır. Işıklı Gölü ve civarındaki düzenlemelerden sonra yükseltisi 823 m.’ye kadar olan arazilerde yüksek taban suyu nedeniyle tarım yapmak imkânsızlaşmış ve DSİ tarafından bu araziler kamulaştırılmıştır. Bu bakımdan Gökgöl köyünün tarım alanları yok denecek kadar azdır.
Kaynak: Orman ve Su İşleri bakanlığı Denizli Şube Müdürlüğü
